Öncelikle karayolları üzerinde motorlu kara taşıtları arasında bir trafik kazası gerçekleştiğinde ne tür zararların doğabileceğinin üzerinde durmak gerekir. Kazaya karışan araçlar maddi hasara ve değer kaybına uğrayabilir. Öte yandan araçlarda bulunan kişiler kaza sonucu sakatlanabilir ya da hayatını kaybedebilir. Bütün bu zarar türlerinde tazminatın yöneltilebileceği taraflar, kusurlu olan aracın işleteni (sahibi), Trafik Sigortacısı ya da koşulları oluşuyorsa İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısı ile Güvence Hesabı olabilmektedir. Şöyle ki;
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası) Genel Şartları A.3. maddesinde Trafik Sigortasının kapsamı şöyle düzenlenmiştir;
“Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder. “
Söz konusu Genel Şartlar hükmüne göre, Trafik Sigortasının zarar gören üçüncü kişilerin zararlarını karşılamaktaki sorumluluğu, kusurlu olan sigortalı aracın kusur oranı ve sigorta poliçesindeki teminat limitleriyle sınırlıdır. Sigortalı araç işleteninin sorumluluğunun da sınırı kusur oranı olmakla birlikte, ödenmesi gereken tazminat tutarında herhangi bir limit sınırı olmayacağı için Trafik Sigortasının teminat limitlerini aşan kısım kusurlu olan sigortalı araç işleteninden talep edilebilir. Ancak kusurlu olan aracın İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası varsa Trafik Sigortası teminat limitlerini aşan kısım için araç işleteni yerine İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısına da başvurulabilir. Şöyle ki;
Konuyla ilgili İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları'nın "Sigorta Teminatının Kapsamı" başlıklı 1. maddesi şöyledir;
"Madde 1 - Sigortacı, işbu poliçede gösterilen aracın kullanılmasından doğan ve Karayolları Trafik Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçe teminat kapsamında olmak şartıyla Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı hadlere kadar temin eder."
Anılan hükümden de açıkça anlaşıldığı üzere, İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısının sorumluluğu, Trafik Sigortası limitini aşan tazminat tutarının karşılanmasıdır. Ancak yine burada da sigortacının sorumluluğu, sigorta poliçesindeki teminat limitleriyle sınırlıdır. Ayrıca Trafik Sigortasından farklı olarak, poliçede teminat altına alındıysa İhtiyari Mali Mesuliyet Poliçesinde manevi tazminat da poliçe limiti ile sınırlı olarak karşılanabilmektedir.
Buraya kadar karayollarında motorlu araçlarca gerçekleştirilen trafik kazalarında kusurlu olan aracın plakasının tespit edilebildiği ve Trafik Sigortası ile İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasının olduğu durumlarda başvurulabilecek kişileri sorumluluk sınırları çerçevesinde belirttik. Ancak bazen de çarpan aracın çarpıp kaçması gibi durumlarda kusurlu olan aracın plakası tespit edilemediği gibi, araç plakası tespit edilse bile aracın Trafik Sigorta Poliçesi olmayabilmektedir. Bu gibi durumlarda gerçekleşen zarar (maluliyet ya da ölüm gibi) bedensel zarar ise başvurulabilecek sorumlu, Güvence Hesabı’dır. Şöyle ki;
Sigortacılık Kanunu’nun Güvence Hesabı’nı düzenleyen 14. maddesi şöyledir;
“MADDE 14 – (1) Bu Kanunun 13 üncü maddesi, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile ihdas edilen zorunlu sorumluluk sigortaları ile bu Kanunla mülga 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu çerçevesinde ihdas edilmiş olan zorunlu sigortalara ilişkin olarak aşağıdaki koşulların oluşması halinde ortaya çıkan zararların bu sigortalarla saptanan geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nezdinde Güvence Hesabı oluşturulur.
(2) Hesaba;
a) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
b) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için,
ç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için,
d) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler için, başvurulabilir.”
Böylelikle Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesi gereğince karayollarında motorlu araçlarca gerçekleştirilen trafik kazalarında tazminat sorumlularından biri de Güvence Hesabı olmaktadır.
Velioğlu Hukuk & Danışmanlık © Copyright 2022 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir.